Είναι θεμιτό να ασκείται κριτική σε ένα φεστιβάλ βιβλίου; Μπορεί άραγε, να θεωρηθεί δικαιολογημένη η κριτική απέναντι σε µια διοργάνωση αφιερωμένη στο σημαντικό πολιτιστικό αγαθό, το βιβλίο; Είναι σωστό να αμφισβητεί κανείς μια προσπάθεια που σχετίζεται µε τον πολιτισμό, την ποιότητα ζωής, το πνευματικό ευ ζην;
Σε μια πόλη, που ακροβατεί επισφαλώς ανάμεσα στο υπερτουρισμό και την υπερκατανάλωση, τις στρατιωτικές βάσεις και τις συνέπειες του πολέμου που μαίνεται στη γειτονιά μας, την αλματώδη ανάπτυξη του real estate, στα Χανιά που οι κάτοικοι της όλο και πιο μαζικά κι ασφυκτικά επιστρατεύονται στην μονομέρεια του ρόλου παροχής υπηρεσιών “για τον τουρίστα” το να μιλήσουμε για τα κακώς κείμενα και τον φαραωνισμό του Φεστιβάλ Βιβλίου και τους σκοπούς που θα έπρεπε, αλλά ∆ΕΝ ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΙ, δεν είναι απλώς θεμιτό αλλά αναδεικνύεται ως υποχρέωση!
της Αθηνάς Γιαννουλάκη (δημοτική υπάλληλος, Μέλος του Πολιτιστικού Συλλόγου “ΜΑΤΑΡΟΑ”)
Από την Έκθεση Βιβλίου Χανίων στο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων
Το Φεστιβάλ Βιβλίου του ∆ήµου Χανίων δεν γεννήθηκε εν κενώ. Είναι απόγονος της Έκθεσης Βιβλίου που ξεκίνησε το 1996 από τον ∆ήµο Χανίων, επί Δημαρχίας Γιώργου Τζανακάκη µε Αντιδήμαρχο Πολιτισμού τον Γιάννη Κουλιεράκη, σε συνεργασία µε τον Σύλλογο Βιβλιοπωλών Χανίων.
Η διοργάνωση επαναλαμβανόταν κάθε χρόνο το 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, και συνέχισε να γίνεται και στα επόμενα χρόνια στο Ενετικό Λιμάνι. Λειτουργούσε σαν μια μεγάλη υπαίθρια έκθεση βιβλίου όπου συμμετείχαν µε περίπτερα τους ενεργά όλα σχεδόν τα βιβλιοπωλεία της πόλης, ενώ συγχρόνως γίνονταν συζητήσεις-παρουσιάσεις Ελλήνων συγγραφέων και βιβλιογραφικά θεματικά αφιερώματα. Η ανταπόκριση του Χανιώτικου κοινού ήταν μεγάλη και οι γιορτές βιβλίου για τις χρονιές εκείνες αποτελούσαν ένα μεγάλο πολιτιστικό γεγονός.
Αναγκαία και καλοδεχούμενη κρίνεται βέβαια η προσαρμογή στη νέα εποχή για ένα σύγχρονο φεστιβάλ που να μιλά τη γλώσσα του σήμερα και να είναι σε συνεχή διάδραση µε την πόλη και τους ανθρώπους της.
4ο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων 2025 – Πεπραγμένα και Παρατηρήσεις
Σε 5 ημέρες(!) από 25 έως και 29 Ιουνίου, σχεδιάστηκε “να παρελάσουν” από τις αίθουσες του εν λόγω φεστιβάλ 160 ομιλητές από 16 χώρες σε περίπου 100 θεματικές συζητήσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, εργαστήρια, περφόρμανς, συναυλίες γύρω από βιβλία σύγχρονης ελληνικής και ξένης πεζογραφίας, ποίησης, δοκιμίου από 42 εκδότες!
Την πιο φορτωμένη περίοδο για τα Χανιά που όλα είναι στο κόκκινο και στην πίεση. Κάτοικοι, εργαζόμενοι, επιχειρήσεις, υπηρεσίες. Την περίοδο που η δευτεροβάθμια εκπαιδευτική κοινότητα βρίσκεται σε διακοπές αλλά και οι πανεπιστημιακές σχολές επίσης έχουν κλείσει και οι φοιτητές απουσιάζουν από την πόλη.
Με ένα υπερβολικά µεγάλο αριθμό παρουσιάσεων που δηµιουργούν µια de facto αδυναμία για επιτυχή παρακολούθηση από το κοινό, µε ένα πλέον εµπόδιο που σχετίζεται µε την χρονικά ταυτόχρονη αλληλοκάλυψη των εκδηλώσεων.
Το αποτέλεσμα για πέρυσι αλλά και φέτος ήταν πολλές εκδηλώσεις να γίνουν µπροστά σε άδειες καρέκλες µε ελάχιστο κοινό, συχνά κάτω των 30 ατόµων.
Επίσης δεν μπορούμε παρά να σημειώσουμε στα αρνητικά, το σύντομο των παρουσιάσεων, που είχαν την μορφή ανολοκλήρωτων μονολόγων, χωρίς την δυνατότητα λόγω έλλειψης χρόνου της αλληλεπίδρασης πάνελ και κοινού.
Με θεματικές, όπου απουσίαζαν τα επίδικα των καιρών µας και σε μεγάλη υποψία µας έβαλαν… Πόλεμος, Γενοκτονία, Δικαιοσύνη!!!
Και αντί αυτών µε περισσό θράσος είχαµε την εμφάνιση πολιτικών στη θέση σχολιαστών και συγγραφέων…
Στην περυσινή διοργάνωση εμφανίστηκε σε χρέη παρουσιάστριας η βουλευτής Χανίων Ν.∆. Σέβη Βολουδάκη.
Φέτος στήθηκε πανηγυρικό πάνελ µε θέμα “ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ” µε τη Βουλευτή Ν.∆. Ντόρα Μπακογιάννη, πρόσωπο που έχει ταυτιστεί με «αναπτυξιακές» επιλογές, οι οποίες κατά πολλούς θεωρούνται επιζήμιες για τον τόπο µας, η οποία απειλητικά, µας διαβεβαίωσε ότι οι πυλώνες υψηλής τάσης θα φυτευτούν στα βουνά µας, µε τον “αριστερό” Γιώργο Σταθάκη που υπέγραψε τις εξορύξεις υδρογοναθράκων στις θάλασσες µας, µε τον Δήμαρχο Χανίων που φτιάχνει αντλιοστάσιο λυμάτων πάνω στο κύμα στον Σταυρό Ακρωτηρίου και σχεδιάζει προσωρινό πάρκινγκ μέσα στο υπό διαμόρφωση πάρκο Μαρκοπούλου, και τον Αντιπεριφερειάρχη Χανίων που ευλογεί και επικροτεί όλα τα παραπάνω!
Εύλογα τίθενται τα ερωτήματα:
- Σε ποιους απευθύνεται το φεστιβάλ; Ποιο κοινό θέλει να προσεγγίσει; Γιατί διοργανώνεται κατακαλόκαιρο;
- Με ποιες δράσεις-εκδηλώσεις-εργαστήρια στη διάρκεια του όλου του χρόνου το φεστιβάλ καλλιεργεί και αλληλεπιδρά µε την τοπική κοινωνία;
- Υπάρχει πλήρης έλλειψη Οικονομικής Διαφάνειας του Φεστιβάλ. Η Χανιώτικη κοινωνία οφείλει και ζητάει να γνωρίζει το ποσό της χρηματοδότησης του κάθε κρατικού ή άλλου φορέα που συμμετέχει στην εν λόγω ετήσια διοργάνωση. Δήμος, Περιφέρεια, Υπουργείο Πολιτισμού, Βουλή των Ελλήνων, κ.α.
- Η τοπική κοινωνία ζητάει να γνωρίζει τον ακριβή προϋπολογισμό της διοργάνωσης. Μισθοί, Φιλοξενίες, γεύματα, λειτουργικά έξοδα.
- Με ποια διαβούλευση συγκροτήθηκε η επιτροπή του φεστιβάλ; Με ποια κριτήρια και από ποιους επιλέγεται η οργανωτική επιτροπή; Λαμβάνει γνώση το Δημοτικό Συμβούλιο Χανίων;
- Ποιοι είναι οι μισθοί των µελών της οργανωτικής επιτροπής;
- Ποιοι άλλοι αμείβονται για την παροχή υπηρεσιών στην εν λόγω διοργάνωση; Από ποιους κι με ποια κριτήρια επιλέγονται;
- Ο Δήμος Χανίων οφείλει να δημοσιεύσει τα πλήρη οικονομικά στοιχεία και για τις τέσσερις πρόσφατες διοργανώσεις του Φεστιβάλ βιβλίου.
- Με ποια κριτήρια και από ποιους επιλέγονται οι δημοσιογράφοι που κάθε φορά καλύπτουν το Φεστιβάλ;
- Γιατί η συνέντευξη Τύπου του φεστιβάλ γίνεται στην Αθήνα;
- Με ποια κριτήρια επιλέχθηκαν οι συγγραφείς και οι εκδηλώσεις;
- Γιατί κάποιοι ( καταξιωμένοι κατά τα άλλα) συγγραφείς και παράγοντες του βιβλίου προσκαλούνται και φιλοξενούνται επανειλημμένα κάθε χρόνο στο Φεστιβάλ;
Οι άνθρωποι της διοργάνωσης του Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων, επέτρεψαν το απόγευμα του Σαββάτου 28 Ιουνίου 2025, να υπάρχει ελεγχόμενη είσοδος στο χώρο της εκδήλωσης από αστυνομικούς – φρουρά της βουλευτού Ν.∆. Ντόρας Μπακογιάννη… ντροπή και κρίμα.
Οι άνθρωποι της διοργάνωσης του Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων παρουσίασαν φανερά σημάδια συνεννόησης και υποχρέωσης προς τους πολιτικούς “της μικρής µας πόλης” και έφτιαξαν ένα φαραωνικό Αθηνοκεντρικό σώου, απουσία του τόπου και των ανθρώπων του, χωρίς να ενδιαφέρονται να κινητοποιήσουν τις ανήσυχες ατομικότητες, κοινότητες, συλλογικότητες της πόλης µας …ντροπή και κρίμα.
Οι άνθρωποι της διοργάνωσης του Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων, φάνηκαν πρόθυμοι στο να εξυπηρετήσουν προσωπικές ατζέντες, αλλά και να γίνουν οργανωτές καλοκαιρινής εκδρομής στα όμορφα Χανιά συγγραφέων, δημοσιογράφων και άλλων του βιβλίου “ειδικοτήτων” …ντροπή και κρίμα..
Η παρούσα κριτική δεν έχει στόχο την καθολική και άγονη απόρριψη, αλλά την εποικοδομητική και γόνιμη κριτική µε σκοπό την σύνθεση και την αναβάθμιση για το επόμενο Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων. .. γιατί, όσο τίποτα άλλο, όσο ποτέ άλλοτε έχουμε ανάγκη το Φεστιβάλ Βιβλίου στα Χανιά!
