Η βία, όπως όλα τα φαινόμενα, δεν εμφανίζεται από το πουθενά. Φυτρώνει και ανθίζει εκεί που υπάρχει αδιαφορία, απομόνωση και έλλειψη ηθικής καθοδήγησης. Η κοινωνία πρέπει να ξυπνήσει!
Από τον ξυλοδαρμό της 14χρονης στη Γλυφάδα μέχρι τη σεξουαλική κακοποίηση ενός 5χρονου στην Αλεξανδρούπολη, παρακολουθούμε την κοινωνία να στέκεται σοκαρισμένη, αλλά αδρανής.
Η βία ανάμεσα στα παιδιά δεν είναι πλέον η εξαίρεση αλλά ο κανόνας.
Η σιωπή μας όμως, αυτή η αδράνεια, μπορεί να αποδειχθεί ακόμη πιο επικίνδυνη. Καθώς τα περιστατικά αυξάνονται, η ανοχή μας τροφοδοτεί το πρόβλημα.
Ο ρόλος των social media: το θέατρο της βίας
Σε ένα κόσμο όπου τα social media κυριαρχούν, η βία δεν περιορίζεται μόνο στο φυσικό επίπεδο. Το διαδίκτυο έχει γίνει το νέο πεδίο μάχης, και η βεντέτα στη Γλυφάδα είναι ένα από τα πιο σοκαριστικά παραδείγματα. Η επίθεση στην 14χρονη μαθήτρια από συμμαθήτριές της δεν έμεινε στα όρια του σχολείου ή της γειτονιάς. Η βία συνεχίστηκε μέσω των διαδικτυακών μηνυμάτων και της αλληλεπίδρασης με άλλους μαθητές, που έφτασαν στο σημείο να υποστηρίζουν το έγκλημα και να ζητούν επανάληψη.
Αυτό που κάποτε θα θεωρούνταν άρρωστη σκέψη, τώρα μετατρέπεται σε διαδικτυακό «θρίαμβο».
Τα social media δεν είναι απλώς μια πλατφόρμα επικοινωνίας· γίνονται πλέον ο καταλύτης για τη διόγκωση της βίας. Η απρόσωπη φύση του διαδικτύου ενθαρρύνει τους νέους να προχωρήσουν σε επικίνδυνες συμπεριφορές χωρίς να νιώθουν το βάρος των συνεπειών.
Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι μόνο η βία αυτή καθαυτή, αλλά η νομιμοποίησή της μέσα από τα likes και τα shares.
Βία χωρίς σύνορα ηλικίας: από τα νήπια μέχρι τους έφηβους
Αν πιστεύουμε ότι η βία αφορά μόνο τους εφήβους, κάνουμε τραγικό λάθος. Στην Αλεξανδρούπολη, ένα 5χρονο παιδί υπέστη σεξουαλική κακοποίηση από συνομήλικούς του μέσα στο σχολείο.
Πώς είναι δυνατόν παιδιά τόσο μικρής ηλικίας να γνωρίζουν τέτοιες πράξεις;
Η απάντηση κρύβεται στην έκθεση σε ακατάλληλα ερεθίσματα – είτε αυτά προέρχονται από τα μέσα ενημέρωσης, είτε από το οικογενειακό περιβάλλον.
Η βία δεν γνωρίζει ηλικία. Και αν αφήσουμε ανεξέλεγκτα αυτά τα φαινόμενα, τα παιδιά αυτά θα γίνουν οι αυριανοί δράστες.
Το γεγονός ότι πέντε ετών παιδιά μπορούν να αναπαράγουν τέτοιες βίαιες πράξεις δείχνει πόσο βαθιά έχει διαπεράσει η βία τη σύγχρονη κοινωνία.
Και το χειρότερο;
Αυτή η βία συχνά προέρχεται από μίμηση συμπεριφορών που βλέπουν γύρω τους – από την τηλεόραση, το διαδίκτυο, ή ακόμα και την ίδια την οικογένεια.
Η αποτυχία των συστημάτων προστασίας: Αδιαφορία ή αδυναμία;
Οι θεσμοί που θα έπρεπε να προστατεύουν τα παιδιά μας έχουν αποτύχει. Σχολεία που δεν καταφέρνουν να αποτρέψουν φαινόμενα βίας, αστυνομικές αρχές που καθυστερούν ή αδιαφορούν να παρέμβουν, και ένα δικαστικό σύστημα που αφήνει τους δράστες να κυκλοφορούν ελεύθεροι. Είναι φανερό ότι η κρατική παρέμβαση υστερεί δραματικά.
- Στην περίπτωση της Γλυφάδας, τα κορίτσια που ξυλοκόπησαν τη 14χρονη δεν δείχνουν καμία μεταμέλεια, παρά επιχαίρουν για τις πράξεις τους.
- Στην Αλεξανδρούπολη, γονείς και εκπαιδευτικοί αποτυγχάνουν να αντιληφθούν τη σοβαρότητα της σεξουαλικής κακοποίησης μεταξύ νηπίων.
Και ενώ η κοινωνία κλονίζεται από αυτά τα περιστατικά, η κρατική μηχανή φαίνεται ανίκανη να λάβει ουσιαστικά μέτρα προστασίας.
Η ευθύνη των γονιών και της κοινωνίας: Μια σιωπηλή συνενοχή
Πέρα όμως από τα θεσμικά όργανα, η ευθύνη βαραίνει εξίσου τους γονείς και την κοινωνία. Τα παιδιά μας δεν μεγαλώνουν σε απομόνωση. Εμείς, ως κοινωνία, είμαστε αυτοί που πρέπει να τους δώσουμε τις αξίες και τα όρια που θα τα βοηθήσουν να εξελιχθούν σε υγιείς και συνειδητοποιημένους πολίτες.
- Πόσοι γονείς γνωρίζουν πραγματικά τι κάνουν τα παιδιά τους όταν κλείνουν τις πόρτες του δωματίου τους;
- Πόσοι συζητούν μαζί τους για τη σημασία του σεβασμού και της ευθύνης;
Η βία, όπως όλα τα φαινόμενα, δεν εμφανίζεται από το πουθενά. Φυτρώνει και ανθίζει εκεί που υπάρχει αδιαφορία, απομόνωση και έλλειψη ηθικής καθοδήγησης.
Όταν τα παιδιά μεγαλώνουν σε περιβάλλοντα όπου η επιθετικότητα θεωρείται αποδεκτή, τότε είναι αναμενόμενο να την αναπαράγουν και τα ίδια.
Η κοινωνία πρέπει να ξυπνήσει. Η βία δεν είναι ένα πρόβλημα που μπορούμε να αγνοούμε μέχρι να εκραγεί μπροστά μας.
Χρειάζεται άμεση δράση, τόσο από τους γονείς όσο και από τους θεσμούς, για να προστατεύσουμε τα παιδιά μας και να χτίσουμε μια πιο ασφαλή και υγιή κοινωνία. Ας μην περιμένουμε το επόμενο περιστατικό βίας για να αναλάβουμε ευθύνη.
